De statistieken hulpaapjes van WordPress.com heeft een 2014 jaarlijks rapport voor deze blog voorbereid.
Hier is een fragment:
In een San Francisco kabelbaan passen 60 mensen. Deze blog werd in 2014 ongeveer 460 keer bekeken. Als je blog een kabelbaan zou zijn, zou die ongeveer 8 reizen nodig hebben voordat die zoveel mensen zou kunnen vervoeren.
Met Ik kan niemand meer de weg vragen, toont Ruud Horrichs zijn bevindingen van een theatraal onderzoek dat is vertrokken vanuit zijn fascinatie voor Gilles de Rais, de Franse baron én kindermoordenaar uit het Frankrijk van de 15e eeuw. Aan de hand van korte scènes, achtergrondverhalen en interviews zoekt Ruud met het publiek naar verbanden tussen het gedrag van deze seriemoordenaar uit de middeleeuwen en de sociale ontwikkelingen in onze samenleving. Het onderzoek is een opmaat naar een avondvullende voorstelling en werd mogelijk gemaakt met een STROOM ontwikkeling beurs van de provincie Limburg.
Gilles de Rais
Gilles de Rais was een psychopaat die jarenlang ongestoord zijn gang kon gaan en honderden kinderen verkrachtte en vermoordde. Oogluikend toegestaan door een gevolg van excentriekelingen en bange dienaren, die hij soms door een sleutelgat liet meekijken naar zijn gruweldaden.
Het onderzoek
Vanuit Gilles de Rais ontwikkelde het onderzoek zich naar de theatralisering van de psychopaat in het algemeen, om van daaruit door te groeien naar de behandeling van de psychopathisering van onze huidige samenleving.
De presentatie laat de ontwikkeling van het onderzoek zien. Vragen worden opgeworpen. Waardoor kon Gilles zo lang zijn gang gaan? Wie zijn de Gilles de Rais van nu? Wat is de invloed van gewelddadige filmpjes en social media op ons gevoelsleven? Is internet vaak niet meer dan een virtueel sleutelgat? En zijn wij niet de zwijgende getuigen?
Is onze samenleving aan het psychopathiseren?
Concept onderzoek en regie: Ruud Horrichs Spel: Katrin Verlende en Sam Van Avermaet Coach: Joost Horward Scenografie en artwork: Sara Bomans Met dank aan: Christophe Aussems, Eddie Guldolf, Marieke Delannoy, historicus Dick Berents, psychiater met meerjarige forensische ervaring Leif Baltzer en Charlotte Caeckaert Met ondersteuning van: Theatermakershuis De Queeste, C-Mine Cultuurcentrum Genk, de Provincie Limburg en de gemeente Sittard-Geleen (NL)
Donderdag 18 september, 20.15 u Takt Festival Dommelhof, Neerpelt
Vrijdag 3 en zaterdag 4 oktober, 20.30 u Hasselt (locatie nog nader te bepalen)
Op 18 september 2014 as. om 20.15 u is de première van mijn bevindingen van het onderzoek, met de titel ‘Ik kan niemand meer de weg vragen’, op het Takt-Festival in het Provinciaal Domein Dommelhof in Neerpelt (BE). Ik kijk er naar uit!
Ook op vrijdag 3 en zaterdag 4 oktober 2014 presenteren we. In Hasselt op een nog nader te bepalen locatie.
Verder ben ik blij met de komst van Sara Bomans als scenograaf. Zie de bovenstaande foto’s. Het beeld gaat een stad zijn, gemaakt van dozenmateriaal. Een stad waarin iedereen alleen thuis voor zijn of haar televisie of laptop zit. Vol mensen die nog maar weinig interactie met elkaar aangaan en waar amper plaats is voor empathie. Een massale stad vol met raampjes en silo’s. Raampjes waar je doorheen kunt kijken. Sleutelgaten. Tevens gaat deze stad ook dienen als een van de kastelen van Gilles de Rais.
Meer informatie volgt snel!
Vandaag heb ik een gesprek gehad met Leif Baltzer. We hebben afgesproken dat hij een rol gaat spelen in de presentatie van het onderzoek.
De vorm waarin dat gaat gebeuren zal een interview zijn, waarin ik hem als de theatermaker vragen stel over het thema, het verloop van het onderzoek en in welke mate hij iets merkt van de huidige tijdsgeest in zijn praktijkervaring.
Ik wil met het interview laten zien dat de kennis van de psychiater belangrijk is geweest in dit onderzoek. Maar ook dat zijn kennis een verlengstuk is geweest tussen de theorie en de praktijk, omdat Leif een sterke link heeft met het nu, de huidige tijdsgeest. En dat gecombineerd met zijn eigen specifieke vakkennis.
Mede door zijn kennisoverdracht heeft het onderzoek deze ontwikkeling in inhoud kunnen maken. Een ontwikkeling die vertrok vanuit het historische figuur Gilles de Rais, naar de theatralisering van de ´algemene´ psychopaat naar de link tussen de gruweldaden van Gilles de Rais en zijn gevolg met de huidige ´psychopathisering´ van de samenleving.
Ik kan niemand meer de weg vragen
Met Ik kan niemand meer de weg vragen, toont Ruud Horrichs zijn bevindingen van een theatraal onderzoek dat is vertrokken vanuit zijn fascinatie voor Gilles de Rais, de Franse baron én kindermoordenaar uit het Frankrijk van de 15e eeuw. Aan de hand van korte scènes, achtergrondverhalen en interviews zoekt Ruud met het publiek naar verbanden tussen het gedrag van deze seriemoordenaar uit de middeleeuwen en de sociale ontwikkelingen in onze samenleving. Het onderzoek is een opmaat naar een avondvullende voorstelling en werd mogelijk gemaakt met een STROOM ontwikkeling beurs van de provincie Limburg.
Gilles de Rais
Gilles de Rais was een psychopaat die jarenlang ongestoord zijn gang kon gaan en honderden kinderen verkrachtte en vermoordde. Oogluikend toegestaan door een gevolg van excentriekelingen en bange dienaren, die hij soms door een sleutelgat liet meekijken naar zijn gruweldaden.
Het onderzoek
Vanuit Gilles de Rais ontwikkelde het onderzoek zich naar de theatralisering van de psychopaat in het algemeen, om van daaruit door te groeien naar de behandeling van de psychopathisering van onze huidige samenleving.
De presentatie laat de ontwikkeling van het onderzoek zien. Vragen worden opgeworpen. Waardoor kon Gilles zo lang zijn gang gaan? Wie zijn de Gilles de Rais van nu? Wat is de invloed van gewelddadige filmpjes en social media op ons gevoelsleven? Is internet vaak niet meer dan een virtueel sleutelgat? En zijn wij niet de zwijgende getuigen?
Is onze samenleving aan het psychopathiseren?
Concept onderzoek en regie: Ruud Horrichs
Spel: Katrin Verlende
Coach: Joost Horward
Bewegingscoach: Marieke Delannoy
Met dank aan: Christophe Aussems, Eddie Guldolf, historicus Dick Berents en psychiater met meerjarige forensische ervaring Leif Baltzer.
Met ondersteuning van: Theatermakershuis De Queeste, C-Mine Cultuurcentrum Genk, de Provincie Limburg en de gemeente Sittard-Geleen (NL).
Première donderdag 18/09/2014 op het Takt Festival in het Dommelhof te Neerpelt, http://www.dommelhof.be
Vandaag hebben we meerdere versies gemaakt voor een PR-afbeelding. Het idee met de 6 afbeeldingen waarin er telkens een pop verdwijnt sprong er echt uit.
Door de gesprekken met Joost Horward en door mijn eigen gedachten ben ik tot een kern gekomen waar voor mij dit onderzoek om draait. Wat ik wil zeggen. Ik denk dat hiermee mijn fascinatie voor Gilles de Rais wordt verklaart. Het gaat verder en het gaat dieper dan enkel de figuur. Er brand een vuur in mij, een boosheid. En die boosheid wil ik vormgeven in theater. U mag het er mee eens zijn, maar u mag het er uiteraard ook volledig niet mee eens zijn. Het is mijn mening en die stel ik express zwart/wit voor. Om het duidelijk te maken. Hier komt ie.
De Westerse samenleving voedt zich met:
Winst
Ego
Aandacht
Gilles de Rais liet en laat nu nog soms zijn slachtoffers verbleken in de aandacht. Het kwaad trekt aan en dat wordt versterkt door social media. Volg eens het nieuws rondom een willekeurige schietpartij in de Verenigde Staten. De schutter krijgt alle aandacht. Maar krijgen de slachtoffers een gezicht?
De prikkels van de opkomende social media, reclame en televisie, leiden vervlakking in de hand, omdat het inlevingsvermogen en een kwetsbaarheid van het echte leven een stuk verloren gaat. Op dit soort plekken is namelijk weinig ruimte voor kwetsbaarheid. De twijfel wordt uit de communicatie gehaald. Men ‘moet het weten’. En regelmatig ten koste van een ander. Vooral sinds 11/09/2001 zijn mensen bang geworden en mogen ze het niet NIET weten.
Men mist hierdoor in mijn ogen een helikopterview over het leven. Men is met zichzelf bezig en verliest het begrip voor een handeling, een mening of een gevoel van een ander.
In deze communicatievormen is er sprake van een soort eenrichtingsverkeer. Er worden emoties opgeroepen, waar men vervolgens lastig op kan reageren, omdat het via een scherm gaat. De ander is er namelijk vaak niet bij. Het is kant en klaar. Het is af. Maar dan gebeurd er dus juist weinig tot niets in de interactie op gevoelsniveau. Dit leidt op zijn beurt naar een psychopathisering van de samenleving. En uiteindelijk naar een totale ‘verdoemenis’.
‘Ik kan niemand meer de weg vragen’ slaat op dat ik niemand meer de weg durf te vragen (zwart/wit gezegd), omdat de samenleving steeds meer ‘de touch’ mist om elkaar de weg te wijzen.
Ik besef me terdege dat het onderzoek zich blijft ontwikkelen tot een kern: ik ben vertrokken vanuit Gilles de Rais om naar de veralgemenisering van het universum van de psychopaat te gaan, naar tot slot de, in mijn ogen, psychopathisering van de samenleving.
De vraag luidt: hoe ziet de Gilles de Rais van nu er uit? En hoe geef ik op de avonden , wanneer ik mijn bevindingen van het onderzoek toon, de lijn van Gilles de Rais naar de psychopathisering van de huidige samenleving weer?
Dat zijn interessante vragen die hun antwoorden nog gaan krijgen.
In dit gesprek was het onderwerp waar mijn innerlijke fascinatie voor dit thema vandaan kwam. Ik zal het proberen samen te vatten. Dat is niet gemakkelijk, omdat het een interessant en intensief gesprek was, waarin ik langzamerhand de verbanden kon zien tussen wat van mij is in dit onderzoek en het thema van de psychopaat.
Wat ik interessant theatermateriaal vind om vanuit te vertrekken is de humane conditie van het zijn. Dat is namelijk wat wij, in mijn ogen, te weinig doen. Dat komt onder andere door de vele prikkels die wij op een dag op ons afgevuurd krijgen: reclame en social media, .
Joost vroeg hierop door. Ik kwam met de vergelijking met het verkeer in pakweg Amsterdam. Veel mensen lopen constant te bellen en verplaatst zich met oortjes in. Mensen komen onbereikbaar over. Je kunt er niemand meer eens de weg vragen!
Ook het gegeven dat twitter berichten nieuwsitems zijn, vind ik vreemd. What’s in a name a twitter bericht?! Bij een programma als De Wereld Draait Door streven ze naar verdieping bij sommige onderwerpen. Daar slagen ze naar mijn mening in, maar het volgende item gaat over de ophef na een twitter bericht……
Ik vind dat nog maar weinig mensen nadenken over de gevolgen van hun daden en uitspraken. Vooral op tv. Het heeft iets ‘achteloos’. Precies zo’n woord wat een link heeft met ‘terloops’. Het terloopse wat in de scènes van het onderzoek tot nu toe zit. Die personages denken ook niet na over de gevolgen van hun daden. ‘Terloops’ heeft ook iets van ‘geen waarde’ in zich, een soort ‘waardeloosheid’. Ook dat werkt vervlakking in de hand.
Ik geef aan dat bovenstaande zaken mij zeggen dat onze samenleving geflipt is. Het maakt onze wereld oppervlakkiger, ‘non-empathischer’ en dus meer psychopathischer.
De volgende fase van het onderzoek houdt in dat ik mijn boosheid, bezorgdheid en machteloosheid hierover meer vorm moet gaan geven. Het moet nu ook voor een buitenstaander te plaatsen gaan zijn. Het moet een betekenis krijgen voor anderen.
Het doel vandaag was terug te blikken op de tot nu toe gecreëerde scènes, om zo een mogelijke logica in een dag uit het leven van een psychopaat boven tafel te krijgen.
We hebben een intensief en inspirerend gesprek gevoerd over de ontstane scènes, de inhoud van een psychopaat en een situatie en lijn waar we naar toe willen werken. We zijn tot een selectie gekomen van een (nog steeds) behoorlijk aantal scenes.
En ze hebben zo goed als allemaal iets gemeen met elkaar: de alledaagse waanzin ontstaat terloops, bijna achteloos. Soms ontstaat het bijna op een vriendelijke manier. Dat maakt het herkenbaar, hoe geflipt het soms ook is. Soms is het alsof je een voorgeschiedenis voelt die je niet kunt zien, maar wel kunt ervaren. Het lijkt dan alsof je naar een stukje geknipte homevideo zit te kijken.
Op die alledaagse waanzin-lijn gaan we verder.
De afgelopen 2 repetities hebben de spelers en ik gewerkt met Marieke Delannoy. Zij heeft 2 dagen met de spelers gewerkt vanuit beweging, en dan met name rondom de kenmerken van macht en manipuleren op de eerste dag, 31 maart, en rondom het gebrek aan empathie en gevoel op de 2e dag, 7 april.
Het doel voor Marieke was enerzijds om de spelers in hun beweging beter te leren kennen en ook om beelden te maken rondom macht, manipulatie en het gebrek aan empathie en gevoel. Mijn doel was natuurlijk nog meer materiaal te verzamelen in beelden en scenes, maar ook om mijn blik op de psychopaat meer te ‘verzachten’, omdat ik weet dat Marieke werkt vanuit zachtheid en in wat zich aandient in het hier en nu . Ik wil weg uit de keiharde clichébeelden van de psychopaat.
En dat is ook gelukt! Een voorbeeld van een scene was dat de spelers op een mechanische, robotachtige manier door de ruimte liepen en op bepaalde momenten scherp schakelden in een emotie. Je zag ze duidelijk de emotie spelen. Alsof ze dachten: ‘hoe ziet verdriet er ook alweer uit?’ Dat maakt een psychopaat tragisch (stel je voor dat je weinig gevoel in je donder hebt!!!). En die tragiek vind ik juist interessanter.
Ruud Horrichs 